Nếu bạn đang tìm kiếm một công việc, một trong những nhiệm vụ đầu tiên trong danh sách phải làm chính là phác thảo một “bài thuyết trình thang máy” hoàn hảo. Nó là bài phát biểu 30 giây tóm tắt bạn là ai, làm gì và tại sao bạn sẽ là ứng viên tốt nhất.
Bạn nên có khả năng sử dụng bài thuyết trình này tại bất cứ thời điểm nào, từ một buổi phỏng vấn tìm việc cho đến một bữa tiệc cocktail với một người nào đó mà họ có thể sẽ giúp bạn có được công việc.
(Xem thêm: Lời khuyên phỏng vấn làm việc đàn ông lớn tuổi không muốn nghe)
Nghe có vẻ đơn giản nhỉ? Nhưng hãy nghĩ về việc tóm tắt hơn 50 năm thành tích cuộc đời bạn vào trong một bài nói 30 giây một cách hiệu quả xem, nó cứ như phải nhét một con voi vào chiếc Volkswagen Beetle vậy.
Tôi hiểu mà. Thế nên để giúp bạn phát triển một bài thuyết trình thang máy tuyệt hảo, tôi đã chia quá trình đó ra làm chín bước:
1. Làm rõ mục tiêu nghề nghiệp. Như câu nói nổi tiếng của Yogi Berra “Bạn phải thật cẩn thận nếu bạn không biết bạn đang đang đi đâu, bởi vì có lẽ bạn sẽ không thể đến đó.”
Nên khi bạn bắt đầu viết bài thuyết trình thang máy, hãy xác định rõ ràng cách tốt nhất để miêu tả chuyên ngành của bạn và thể loại công việc bạn đang hướng tới. Cho tới khi bạn có thể giải thích rõ ràng về vị trí mình mong muốn, không ai có thể giúp bạn tìm ra nó hay thuê bạn làm nó.
2. Viết ra giấy. Viết ra tất cả mọi thứ bạn muốn nhà tuyển dụng tiềm năng biết về kỹ năng, thành tích, kinh nghiệm làm việc có liên quan tới vị trí mục tiêu của bạn. Sau đó lấy cây viết đỏ và gạch bỏ không thương tiếc tất cả những thứ không quan trọng đối với bài thuyết trình.
Hãy cứ chỉnh sửa cho tới khi bạn chỉ còn một vài điểm hay câu quan trọng. Mục tiêu của bạn là làm người nghe thích thú với việc được biết nhiều hơn, chứ không phải là kể về cả cuộc đời bạn. Vậy nên hãy loại bỏ những chi tiết không liên quan có thể gây xao nhãng khỏi thông điệp trọng tâm.
3. Định dạng nó. Một bài thuyết trình tốt nên trả lời ba câu hỏi: Bạn là ai? Bạn làm gì? Bạn tìm kiếm điều gì?
(Xem thêm: Lời khuyên phỏng vấn làm việc phụ nữ lớn tuổi không muốn nghe)
Đây là một ví dụ về cách bắt đầu một bài thuyết trình có những điểm quan trọng: “Xin chào. Tôi là Jessica Hill. Tôi là một nhân viên kế toán với 10 năm kinh nghiệm trong ngành công nghiệp bảo hiểm và tôi đang tìm kiếm một cơ hội ở khu Dallas ở các công ty bảo hiểm hay tài chính.”
Bài thuyết trình này chỉ mất tầm 15 giây. Jessica sau đó sẽ muốn dành 15 giây còn lại để thêm vào các chi tiết về vị trí bạn hàng độc đáo của cô ấy, những kỹ năng đặc biệt và những các rõ ràng cô ấy có thể giúp đỡ nhà tuyển dụng tiềm năng.
4. Viết bài thuyết trình cho họ, không phải bạn (nguyên gốc tác giả dùng Tailor – may, để nói rõ là người viết phải viết thật sát, phù hợp với người nghe, như khi may áo quần cho ai đó phải đo đạc kĩ lưỡng vậy, nhưng vốn từ ít ỏi nên không biết dịch sao cho hay 
– qto). Rất quan trọng để nhớ rằng những người nghe bài thuyết trình của bạn sẽ bật ăng-ten của họ và tinh chỉnh tới WIFM (What’s in It for Me? – Có gì cho tôi?) Nên đảm bảo là tập trung thông điệp của bạn vào nhu cầu của họ.
Ví dụ, lời giới thiệu: “Tôi là một nhân viên nhân sự với 10 năm kinh nghiệm trong công ty hàng tiêu dùng.” sẽ được tăng thêm sức mạnh nếu bạn nói “Tôi là một nhân viên nhân sự với một bảng thành tích tốt trong việ giúp đỡ công ty nhìn nhận và tuyển dụng những tài năng tốt nhất cho vị trí quản lý.”
Sử dụng những thuật ngữ đem tập-trung-vào-lợi-ích sẽ giúp thuyết phục người phỏng vấn là bạn có kinh nghiệm, hiểu biết và kỹ năng để làm tốt công việc ở công ty họ.
5. Loại bỏ các biệt ngữ nghề nghiệp. Bạn cần phải làm bài thuyết trình của mình dễ hiểu cho tất cả mọi người, nên hãy tránh sử dụng các từ viết tắt và thuật ngữ mà những người bình thường hay người phỏng vấn có thể không hiểu.
Khiển người nghe cảm thấy mình ngu ngốc hay thiếu hiểu biết không phải là điều bạn muốn làm.
6. Đọc bài thuyết trình lớn lên. Như Deborah Grayson Riegel của Fast Company chỉ ra gần đây trong bài viết của cô ấy “Vấn đề với bài thuyết trình thang máy của bạn và cách sửa“, viết thì trang trọng và có cấu trúc hơn nói. Nếu bạn không cẩn thận, bài thuyết trình thang máy có thể nghe như một đoạn quảng cáo thương mại hơn là một mẩu hội thoại.
Đọc nó lớn lên và biến đổi một số từ sẽ giúp bạn nói tự nhiên hơn.
7. Tập luyện, tập luyện, tập luyện (và hỏi xin phản hồi). Diễn lại bài thuyết trình của bạn trước gương hoặc sử dụng chức năng thu âm của máy tính, để bạn có thể nhìn và nghe thấy chính mình.
Đầu tiên có thể ngượng ngùng, nhưng bạn tập luyện càng nhiều, bạn truyền đạt sẽ càng trôi chảy.
Hãy tiếp tục tinh chỉnh bài thuyết trình cho tới khi bạn nói không còn như diễn lại nữa. Khi bạn hài lòng với bài nói, hãy thử nó với một vài người bạn và hỏi xem họ nghĩ ý chính của bạn là gì. Nếu họ phản hồi khác với mục tiêu của bạn, bài thuyết trình vẫn còn cần chỉnh sửa.
8. Chuẩn bị một vài biến thể. Có lẽ bạn sẽ muốn diễn đạt một số thứ khác đi một ít khi nói với người phỏng vấn hơn khi nói chuyện với đồng nghiệp cũ. Đôi lúc bạn cũng sẽ chỉ có 15 giây để nói (một dạng bài thuyết trình thang máy ngắn), hay đôi lúc bạn lại có đến một hay hai phút.
Vậy nên hãy tập trung làm chủ một vài ý chính và tạo ra một số cách tùy biến bài thuyết trình của bạn cho từng trường hợp cụ thể.
(Xem thêm: Nghệ thuật gây ấn tượng đầu tiên)
Sử dụng chức năng đếm chữ của máy tính để tạo bài thuyết trình ngắn hơn và dài hơn; một trong những nguyên tắc tốt là bạn có thế nói tầm 150 từ trong một phút.
9. Trình bày nó một cách tự tin. Bài thuyết trình thang máy hay nhất trên thế giới sẽ thất bại thảm hại trừ khi nó được trình bày tốt.
Khi bạn nói nó, nhìn vào mắt người nghe, mỉm cười và truyền đạt thông điệp thật tự tin và lạc quan.
Hãy tạo bài thuyết trình phù hợp và bạn sẽ sớm nhận ra mình đang đi thang máy thực sự ở công việc mới.
—
Translated from Nancy Collamer‘s Article “The Perfect Elevator Pitch To Lanf A Job“.
—
Bài này có link hay, mình sẽ dịch tiếp từ những liên kết của nó ^^ – qto
Walk with me 